Tensionet midis Francës dhe Algjerisë kanë vazhduar të rriten pas deklaratës së presidentit francez Emmanuel Macron rreth të kaluarës koloniale të vendit të Afrikës së Veriut, raporton Anadolu Agency (AA).
Të enjten, Macron u takua në Pallatin Elysee me pasardhësit e algjerianëve të cilët luftuan në anën e Francës gjatë luftës së pavarësisë së Algjerisë, raportoi e përditshmja franceze “Le Monde”.
“Ndërtimi i Algjerisë si komb është një fenomen që ia vlen të shihet. A kishte një komb algjerian para kolonizimit francez? Kjo është pyetja”, ka thënë Macron, sipas lajmit.
“Kishte kolonizime të mëparshme. Unë jam i magjepsur kur shoh aftësinë e Turqisë për t’i bërë njerëzit të harrojnë plotësisht rolin që ka luajtur në Algjeri dhe dominimin që ajo ka ushtruar, dhe të shpjegojë se ne jemi kolonizatorët e vetëm. E mrekullueshme. Algjerianët e besojnë këtë”, shtoi ai më tej.
Macron thuhet se argumentoi se “historia zyrtare e Algjerisë është rishkruar, jo duke u bazuar në të vërtetat, por bazuar në urrejtjen kundër Francës”.
Ai ka thënë se pasi fitoi pavarësinë nga Franca në vitin 1962, Algjeria u ndërtua mbi “një rentë përkujtimore” që mbahet nga “sistemi politiko-ushtarak”, duke shtuar se i gjithë problemi paraqitet si Franca.
Macron tha se do të donte të publikonte botimet arabe dhe berbere për të kundërshtuar “dezinformimet” dhe “propagandën” në Magreb që “bëhet nga turqit dhe rishkruan plotësisht historinë”.
Presidenca algjeriane lëshoi një deklaratë të shtunën e cila u transmetua në televizionin shtetëror duke dënuar deklaratat e presidentit francez. “Deklarata e Macron-it është fyerje e papranueshme për kujtesën e mbi 5,63 milionë martirëve që sakrifikuan veten me një rezistencë trimërore kundër kolonializmit francez (midis 1830-1962)”.
Më tej thuhet se krimet e shumta koloniale të kryera nga Franca janë gjenocid kundër popullit algjerian dhe theksohet se deklaratat që i atribuohen Macron-it nuk u mohuan zyrtarisht.
Deklarata tha se Algjeria refuzon ndërhyrjen në punët e saj të brendshme, kurse ambasadori algjerian në Francë, Mohamed Antar-Daoud, është thirrur për konsultime.
Tensionet mes dy vendeve janë rritur që kur Franca vendosi të shkurtojë numrin e vizave të lëshuara për algjerianët, tunizianët dhe marokenët.
Parisi njoftoi të martën se do të zvogëlojë numrin e vizave në dispozicion për qytetarët nga Algjeria, Maroku dhe Tunizia, duke akuzuar qeveritë e vendeve të Afrikës së Veriut për refuzimin e marrjes së emigrantëve të parregullt të dëbuar nga Franca.
Sipas mediave franceze, urdhri i dëbimit u lëshua për 7.731 algjerianë midis janarit dhe korrikut të këtij viti, por autoritetet algjeriane siguruan dokumentet e nevojshme konsullore për riatdhesimin vetëm për 31 persona.
Algjeria më pas thirri ambasadorin francez në Algjer, Francois Gouyette, në Ministrinë e Punëve të Jashtme.
Chakib Kaid, sekretari i përgjithshëm i Ministrisë së Jashtme, i përcolli ankesat e Algjerisë të dërguarit francez, sipas një deklarate të ministrisë.
Ai tha se “vendimi i njëanshëm i qeverisë franceze … u dha pa koordinim me palën algjeriane”, i cili ngre pyetje në lidhje me “motivet” dhe zbatimin e tij.
– Tensionet e mëparshme
Kryeministri francez, Jean Castex, ishte planifikuar të vizitonte Algjerinë më 11 prill për një takim të nivelit të lartë të komitetit ndërqeveritar franko-algjerian, por u anulua nga pala franceze për shkak të pandemisë COVID-19.
Të nesërmen, Franca këmbënguli se nuk kishte tensione me Algjerinë pasi Castex e ndërpreu papritmas vizitën.
Menjëherë më pas, duke dalë në një program lajmesh, Clement Beaune, sekretari shtetëror francez për çështjet evropiane, tha: “Ndonjëherë përdoren fjalë të tepërta në marrëdhëniet franko-algjeriane”.
Ai i referohej një deklarate të ministrit algjerian të Punës, El Hachemi Djaaboub, i cili e shpalli Francën “armiku ynë tradicional dhe i përjetshëm”.
Shefi i Shtabit të Ushtrisë Algjeriane, Gjeneral Said Chengriha, në fillim të këtij viti gjithashtu i bëri thirrje Francës të dorëzojë hartat e vendeve të testeve bërthamore në shkretëtirën e vendit të tij në vitet 1960 për t’i pastruar nga rrezatimi.
– Kolonializmi francez në Algjeri
Algjeria, e cila përfaqëson shembullin më të fundit dhe më të përgjakshëm të historisë koloniale të Francës në kontinentin afrikan, në vitin 1954 filloi luftën e saj për pavarësi.
Ndërsa Algjeria u njoh si një nga vendet që pagoi çmimin më të rëndë për këtë kauzë, me luftën e saj tetëvjeçare për pavarësi, dhimbja e madhe e përjetuar u shkrua në histori si një “njollë e zezë” e lënë nga Franca kur u tërhoq nga Afrika.
Gjatë viteve të luftës çnjerëzore në vend, afërsisht 1,5 milion algjerianë humbën jetën dhe miliona të tjerë u shpërngulën.
Franca ka kryer gjithashtu gjenocid kulturor kundër Algjerisë që nga viti 1830.
Franca, e cila shkaktoi shkatërrimin e historisë osmane 300-vjeçare të Algjerisë, përveç identitetit të saj lokal, transformoi shumë monumente kulturore dhe fetare në vend sipas gjykimit të saj.
Ndërsa Franca nuk i ka kërkuar zyrtarisht falje Algjerisë si shtet për politikat e saj koloniale, Ministria e Muxhahidinëve të Algjerisë ka thënë se katër “dosje” në lidhje me vitet koloniale dhe periudhën post-koloniale janë ende të hapura midis dy vendeve. Franca gjithashtu refuzon të kthejë një arkiv algjerian që përmban qindra dokumente dhe vepra.
