Më 17 prill të çdo viti, shënohet Dita e të Burgosurve Palestinezë, për të sjellë në vëmendje vuajtjet e mijëra palestinezëve që mbahen në burgjet izraelite dhe për të nderuar rezistencën e tyre ndaj pushtimit të vazhdueshëm izraelit.
Kjo ditë lidhet me lirimin e Mahmoud Bakr Hijazi në vitin 1974 – i pari palestinez që u lirua në një shkëmbim të të burgosurve me Izraelin. Që atëherë, kjo datë është kthyer në një simbol të përpjekjes për liri të të gjithë të burgosurve palestinezë.
Sipas organizatës për të drejtat e të burgosurve Addameer, aktualisht afro 10,000 palestinezë mbahen në burgjet izraelite, si në territorin e pushtuar ashtu edhe brenda Izraelit. Kjo shifër përfshin:
- Të burgosur politikë
- Aktivistë
- Të mitur
- Gra
- Dhe qindra të burgosur pa asnjë akuzë formale (të mbajtur nën t. ashtuquajturën “ndalim administrativ”)
Për palestinezët dhe shumë organizata ndërkombëtare të të drejtave të njeriut, këta të burgosur konsiderohen si të burgosur politikë, që ndodhen në burg jo për krime individuale, por për shkak të rezistencës ndaj pushtimit, protestave, shprehjes së mendimit ose aktivizmit politik.
Izraeli nga ana e vet pretendon se shumë prej tyre janë të lidhur me “organizata terroriste”, por kritikat ndërkombëtare theksojnë:
- Shkelje të rënda të të drejtave të njeriut
- Tortura gjatë marrjes në pyetje
- Gjykime nga gjykata ushtarake pa proces të drejtë
- Ndalime të zgjatura pa gjyq
Situata është bërë edhe më alarmante pas luftës së tetorit 2023, ku numri i arrestimeve është rritur ndjeshëm, dhe kushtet në burgje janë përkeqësuar më tej.
Për palestinezët, të burgosurit janë simbol i qëndresës dhe luftës për liri, ndërsa për shumë organizata ndërkombëtare, trajtimi i tyre ngre shqetësime serioze për të drejtën ndërkombëtare dhe humanitare.