Vendim mbi Urimin e Krishterëve dhe Hebrejve për Gëzimet festat e Tyre dhe Ngushëllimin e Tyre?!

Pyetje: Cili është vendimi mbi urimin e Ithtarëve të Librit (Krishterëve dhe Hebrejve) për gëzimet e tyre dhe ngushëllimin e tyre në pikëllimet e tyre? Dhe cili është vendimi kur ky person është fqinji ose miku im dhe ndan gëzimet e mia?

– Baza për t’u marrë me Ithtarët e Librit dhe jomuslimanët e tjerë gjendet në dy vargje nga Libri i Allahut të Lartësuar, në kaptinen El-Mumtehine:

“Allahu nuk ju ndalon të tregoni mirësi dhe të silleni drejt me ata që nuk ju kanë luftuar për shkak të fesë suaj ose nuk ju kanë dëbuar nga shtëpitë tuaja. Vërtet, Allahu i do ata që veprojnë drejt.”

“Allahu ju ndalon vetëm ata që ju kanë luftuar për shkak të fesë suaj, ju kanë dëbuar nga shtëpitë tuaja dhe kanë mbështetur të tjerët kundër jush. Allahu ju ndalon t’i merrni ata si aleatë. Dhe kushdo që i merr ata si aleatë, ata janë zullumqarët. (El-Mumtehine 8-9)

– Ata që nuk na luftuan për shkak të fesë sonë, as nuk na dëbuan nga shtëpitë tona, as nuk ndihmuan në dëbimin tonë, Zoti nuk na e ka ndaluar kurrë të sillemi me mirësi ose drejtësi me ta. Drejtësi do të thotë paanësi, siç thotë Zoti: “Me të vërtetë, Zoti i do ata që veprojnë drejt”.

Fakti që ata nuk janë myslimanë nuk do të thotë që ne duhet t’i shtypim ata ose të shkelim të drejtat e tyre. Jo, Zoti i Plotfuqishëm thotë: “O ju që keni besuar, qëndroni me këmbëngulje për Zotin, dëshmoni në drejtësi dhe mos lejoni që urrejtja ndaj një populli t’ju pengojë të jeni të drejtë. Jini të drejtë; kjo është më afër drejtësisë. Dhe kini frikë Zotin; me të vërtetë, Zoti është i njohur me atë që bëni.”

Mos lejoni që intensiteti i urrejtjes së tyre për ju, ose urrejtja juaj e fortë për ta, t’ju çojë në padrejtësi. Jini të drejtë; kjo është më afër drejtësisë. Dhe kini frikë Zotin.

– Kjo është ajo që Islami na urdhëron të bëjmë: të jemi të drejtë me ta dhe të sjellshëm me ta. Mirësia është diçka përtej drejtësisë. Sepse drejtësia është t’u japësh të gjithëve atë që u takon, ndërsa mirësia është t’u japësh atyre më shumë seç u takon dhe madje të heqësh dorë nga disa nga të drejtat e tua. Kjo është mirësi, kjo është bamirësi, dhe Zoti i Plotfuqishëm urdhëron drejtësi dhe bamirësi: “Vërtet, Zoti urdhëron drejtësi dhe bamirësi.”(En-Nahl: 90).

– Zoti nuk na ndaloi të jemi të drejtë me ta, as të jemi të sjellshëm me ta; përkundrazi, ne duhet të jemi të sjellshëm me ta. Kurani zgjodhi fjalën “mirësi”, e cila është fjala që Islami përdor në lidhje me prindërit (mirësi ndaj prindërve), siç përmendet në hadithin autentik, ku Profeti (paqja dhe bekimet qofshin mbi të) u pyet për veprat më të mira, dhe ai tha: “Namazi në kohën e tij të caktuar.” Ai u pyet: “Pastaj çfarë?” Ai tha: “Mirësia ndaj prindërve.” Ai u pyet: “Pastaj çfarë?” Ai tha: “Përpjekja (lufta) në rrugën e Zotit.”

– Kjo ishte praktika e muslimanëve. Enes ibn Maliku tregoi se një djalë hebre i shërbente Profetit (paqja dhe bekimet qofshin mbi të). Ai u sëmur, kështu që Pejgamberi (paqja dhe bekimet qofshin mbi të) e vizitoi. Ai u ul pranë kokës së tij dhe i tha: “Pranoje Islamin.” Djali shikoi babanë e tij, i cili ishte gjithashtu pranë kokës së tij, dhe babai tha: “Bindju Ebu el-Kasimit (Pejgamberit)”. Kështu ai e përqafoi Islamin. Pejgamberi (paqja dhe bekimet qofshin mbi të) u largua, duke thënë: “Falënderimi i takon Allahut që e shpëtoi nga Zjarri nëpërmjet meje.”

– Dhe ky është Abdullah ibn Amr, i cili theri një dele dhe tha: “A i ke dhënë ndonjë gjë fqinjit tim hebre? Sepse e dëgjova të Dërguarin e Allahut (paqja dhe bekimet qofshin mbi të) të thoshte: ‘Xhibrili më nxiste vazhdimisht të isha i sjellshëm me fqinjin tim derisa mendova se ai do ta bënte trashëgimtar.'”

Dhe në dy Sahih-ët (Buhariu dhe Muslimi) transmetohet se Esma vajza e Ebi Bekrit tha: “Nëna ime, e cila ishte politeiste, erdhi tek unë gjatë kohës së marrëveshjes midis Kurejshëve dhe nesh. E pyeta të Dërguarin e Allahut (paqja dhe bekimet qofshin mbi të) për një vendim, duke thënë: ‘O i Dërguar i Allahut, nëna ime ka ardhur tek unë dhe mezi pret të më shohë. A duhet të mbaj lidhje me të?'” Ai tha: “Po, mbaj lidhje me nënën tënde.”

– Islami nuk na ka penguar kurrë të sillemi mirë me kolegët dhe fqinjët tanë jomuslimanë. Imagjinoni dikë që studion në një vend evropian ose amerikan, i cili ka një shok klase ose mbikëqyrës teze (Master, doktorate) jo-musliman, dhe ky person e trajton mirë dhe e uron për festat. Çfarë e pengon një musliman ta kthejë këtë mirësjellje? Zoti i Plotfuqishëm thotë: “Kur të përshëndeten me një përshëndetje, përgjigju me një më të mirë se ajo ose të paktën ktheja atë.” (En-Nisa: 86)

Është transmetuar se Esh-Sha’bi i tha një hebreu: “Paqja qoftë mbi ty dhe mëshira e Zotit.” Kur u pyet pse ia tha këtë një hebreu, ai u përgjigj: “A nuk jeton ai në mëshirën e Zotit?” Ja se si duhet t’i trajtojmë ata: me më shumë bujari sesa na tregojnë. Ata nuk duhet të jenë më bujarë se ne. Ata na trajtojnë me mirësi, dhe pastaj ne i trajtojmë keq?!

– Mirësia ndaj jomuslimanëve me qëllim që t’i bëjmë ata të dashur me Islamin:

Një musliman duhet të synojë, nëpërmjet kësaj mirësie, t’i bëjë ata të dashur Islamin dhe muslimanët. Ne nuk mund t’i ftojmë ata në Islam ndërsa i trajtojmë ashpër. Takon njërin prej tyre dhe e shikon me vrenjtje, i vijnë festat dhe nuk e uron, i dashuri i tij vdes dhe nuk i ofron ngushëllime, ose ai pëson një fatkeqësi dhe nuk e ngushëllon!

– Nëse dëshiron të ftosh dikë në Islam, është më mirë të krijosh një lidhje me të në mënyrë që ata të të dëgjojnë dhe t’i kushtojnë vëmendje asaj që thua. Nëse krijon një barrierë midis jush, ata nuk do të të dëgjojnë. Ata madje mund të fillojnë të besojnë se muslimanët janë bisha grabitqare dhe mund të besojnë akuzat se muslimanët janë terroristë dhe të dhunshëm, edhe pse Pejgamberi a.s. urdhëroi butësinë dhe ndaloi dhunën. Ai tha:

“Zoti është i butë dhe e do butësinë, dhe Ai jep për butësinë atë që nuk jep për dhunë, as për asgjë tjetër.” Ai (paqja dhe bekimet qofshin mbi të) tha gjithashtu: “Butësia nuk gjendet në asgjë përveçse e zbukuron atë, dhe nuk hiqet nga asgjë përveçse e turpëron atë.”

– Kur një grup hebrenjsh hynë te Pejgamberi (paqja dhe mëshira qofshin mbi të) dhe thanë: “Es-Samu ‘alejkum” (Vdekja qoftë mbi ju), ata i shtrembëruan fjalët. Në vend që të thoshin: “Es-Selam ‘alejkum” (Paqja qoftë mbi ju), ata thanë: “Es-Samu ‘alejkum” (Vdekja qoftë mbi ju). Aisha tha: “E kuptova se çfarë donin të thoshin, kështu që thashë: ‘Dhe mbi ju qoftë vdekja dhe mallkimi’.” Ajo tha: I Dërguari i Allahut tha: “Hesht, Aisha. Allahu e do butësinë në të gjitha çështjet.” Unë thashë: “O i Dërguar i Allahut, a nuk i dëgjove çfarë thanë?” I Dërguari i Allahut (paqja dhe bekimet qofshin mbi të) tha: “Unë thashë: ‘Dhe mbi ju.’” Domethënë, ata thanë: “Vdekja dhe shkatërrimi qofshin mbi ju”, kështu që unë thashë: “Dhe mbi ju”, që do të thotë: Unë do të vdes dhe ju do të vdisni, siç thotë Allahu:

“Vërtet, ju do të vdisni dhe me të vërtetë, ata do të vdesin.” (Ez-Zumer 30). Vdekja është caktimi i Allahut për të gjithë.

Butësia kërkohet me jobesimtarët të tillë në mënyrë që t’i afrojmë ata me ne, t’i bëjmë ata ta duan Islamin dhe ta përhapin atë midis tyre. Kjo do të jetë – me dëshirën e Zotit – një fitim i madh për ne dhe për ta. (Fetva e Shejh Kardavit, Allahu e pastë mëshirue, e me Xhennet e shpërbleft!).

Prof. ass. dr. Musa Vila