Qeveria e përkohshme afgane u është drejtuar me një letër të hapur anëtarëve të Kongresit të SHBA-së, duke u kërkuar atyre të ndërmarrin “hapa të përgjegjshme drejt adresimit të krizës humanitare dhe ekonomike të shtrirë” në vendin e shkatërruar nga lufta, transmeton Anadolu Agency (AA).
Letra e nënshkruar nga ministri në detyrë i Punëve të Jashtme, Amir Khan Muttaqi, tha se hapa të tilla do të hapin dyert për marrëdhëniet në të ardhmen, do të lirojnë asetet e ngrira të Afganistanit në Bankën Qendrore dhe do të heqin sanksionet.
Mbi 9 miliardë dollarë asete të jashtme afgane janë ngrirë nga SHBA pasi në muajin gusht talebanët rimorën pushtetin në Afganistan pas një tërheqje të plotë të forcave të huaja nga vendi.
“Derisa muajt e ftohtë të dimrit po afrohen me shpejtësi në Afganistan dhe në një gjendje ku vendi ynë është goditur nga koronavirusi, thatësira, lufta dhe varfëria, sanksionet amerikane kanë bërë kërdi jo vetëm me tregtinë dhe biznesin, por edhe me ndihmën humanitare”, theksohet në letër.
Muttaqi tha se viti 2011 shënon 100-vjetorin e marrëdhënieve midis Afganistanit dhe SHBA-së.
Washingtoni fillimisht njohu qeverinë sovrane të Afganistanit në vitin 1921, ndërsa marrëdhëniet diplomatike u krijuan në vitin 1935.
“Ashtu si në vendet e tjera të botës, po ashtu edhe marrëdhëniet tona dypalëshe kanë përjetuar ulje dhe ngritje”, theksoi ministri në detyrë.
Ai tha se pa asnjë dyshim lufta 2-dekadashe pas 7 tetorit të vitit 2001 hodhi një hije në marrëdhëniet e popullit amerikan dhe atij afgan, por duke iu referuar marrëveshjes në Doha të nënshkruar nga Washingtoni dhe talebanët në shkurt të vitit 2020 ai shtoi se konflikti u zgjidh përmes një marrëveshje dypalëshe.
“Ne besojmë se zbatimi i plotë i marrëveshjes së Doha-s dhe përkushtimi ndaj saj mund të hap një kapitull të ri të marrëdhënieve pozitive midis dy qeverive dhe popujve, që është në interes të të dy vendeve”, tha Muttaqi.
Ai tha se talebanët, të cilët e quajnë qeverinë e tyre Emirati Islamik i Afganistanit, “hynë në Kabul me kërkesë të popullit, veçanërisht të banorëve të Kabulit për të parandaluar kaosin dhe për të mbushur boshllëkun e pushtetit të lënë pas nga arratisja e papërgjegjshme e kreut të administratës së mëparshme”.
“Duke e bërë këtë, ajo mori kontrollin e punëve të Afganistanit si një qeveri sovrane dhe filloi të punojë për mirëqenien e qytetarëve afganë. Emirati Islamik i Afganistanit, si një qeveri sovrane dhe e përgjegjshme, është e interesuar të vendosë marrëdhënie pozitive me të gjitha qeveritë botërore, përfshirë me administratën amerikane”, shtoi ai.
Mes tërheqjes së forcave të huaja, ra qeveria e ish-presidentit Ashraf Ghani e mbështetur nga SHBA-ja dhe Ghani u largua nga vendi duke u mundësuar talebanëve të marrin kontrollin e pallatit presidencial më 15 gusht.
Edhe pse një administratë e përkohshme nga talebanët u njoftua në muajin shtator, ajo akoma nuk ka marrë njohjen ndërkombëtare.
– “Ngrirja e aseteve është kundër marrëveshjes së Doha-s”
“Janë ndërmarrë hapa praktike drejt qeverisjes së mirë, sigurisë dhe transparencës. Ishujt e pushtetit janë eliminuar, agjentët e korrupsionit, përvetësimit, uzurpimit dhe shkeljes së të drejtave të tjera janë neutralizuar dhe siguria ka zënë vend në të gjithë vendin. Asnjë kërcënim nuk paraqitet për rajonin apo botën nga Afganistani dhe është hapur një rrugë për bashkëpunim pozitiv”, thuhet më tej në letër.
Ministri në detyrë po ashtu tha se Afganistani ka gjithçka në dispozicion për rritje dhe zhvillim, si dhe e ftoi SHBA-në të investojë në sektorët e prodhimit, bujqësisë dhe minierave të Afganistanit.
Megjithatë, shtohet në letër, “ishte mjaft befasuese që me shpalljen e qeverisë së re, administrata e SHBA-së vendosi sanksione mbi asetet e bankës sonë qendrore”.
“Kjo bie ndesh me pritjet tona dhe me marrëveshjen e Doha-s. Populli afgan, pas arritjes së sigurisë personale pas dekadave të luftës, ka të drejtë për siguri financiare. Aktualisht, sfida themelore e popullit tonë është siguria financiare dhe rrënjët e këtij shqetësimi përsëri çojnë në ngrirjen e aseteve të popullit tonë nga qeveria amerikane”, theksoi Muttaqi.
Që nga nënshkrimi i marrëveshjes së Doha-s, tha Muttaqi, qeveria e përkohshme talebane “nuk e gjen më veten në konflikt të drejtpërdrejtë me njëri-tjetrën” dhe shprehet ai më tej, as nuk janë një opozitë ushtarake.
“Çfarë logjike mund të ekzistojë pas ngrirjes së aseteve tona… Ne besojmë se të dyja palët kanë një mundësi të madhe për të ndërtuar marrëdhënie pozitive, për të ecur përpara dhe për të nxjerr mësime nga përvojat e hidhura të së kaluarës. Në një kohë kur kemi një mundësi të shkëlqyer për marrëdhënie pozitive, arritja e opsionit të sanksioneve dhe presionit nuk mund të ndihmojë në përmirësimin e marrëdhënieve tona”, tha ai.
Sipas tij, qeveria e përkohshme beson se ngrirja e aseteve afgane nuk mund të zgjidhë problemin në fjalë dhe as nuk është kërkesë e popullit amerikan, prandaj, tha ai, qeveria amerikane duhet të lirojë “kryeqytetin tonë”.
“Ne jemi të shqetësuar se nëse situata aktuale mbizotëron, qeveria dhe populli afgan do të përballen me probleme dhe do të bëhen shkak për migrim masiv në rajon dhe botë, gjë që si pasojë do të krijojë probleme të mëtejshme humanitare dhe ekonomike për botën. Ngrirja e aseteve dhe sanksionet ekonomike mund të dëmtojnë sistemin e shëndetësisë, të arsimit dhe të shërbimeve të tjera civile nga të cilat përfiton publiku i përgjithshëm. Dëmtimi i këtyre blloqeve ndërtimore do të dëmtojë vetëm afganët e zakonshëm dhe kjo do të shërbejë si kujtesa më e keqe e rrënjosur tek afganët në duart e Amerikës”, tha Muttaqi.
