Artefaktet e grabitura i kthehen Nigerisë

Nigerianët e kanë mirëpritur vendimin e një muzeu në Londër për të kthyer më shumë se 70 artefakte që janë marrë nga britanikët. Lëvizja vjen pasi presioni rritet për t’i riatdhesuar sendet e grabitura gjatë epokës koloniale

(AP) – Muzeu Kombëtar i Beninit së shpejti do të mirëpresë trashëgiminë në shtëpi që ka qenë jashtë vendit që nga shekulli i 19-të.

Horniman, muze i vendosur në Londër, njoftoi në fillim të këtij muaji se do të kthente 72 artefakte të grabitura gjatë epokës koloniale, duke përfshirë koleksionin e tij të bronzëve të Beninit.

Ata do të bashkohen me sende të tjera që tashmë janë riatdhesuar, duke përfshirë “Okukor”, një skulpturë gjeli e marrë nga forcat koloniale britanike dhe e kthyer në Nigeri nga Jesus College, Cambridge, në tetor të vitit 2021.

Vendimi vjen pasi Komisioni Kombëtar i Nigerisë për Muzetë dhe Monumentet kërkoi zyrtarisht që ato të kthehen në fillim të këtij viti.

“Paraardhësit po kthehen, kështu që me një frymë, të gjithë presin dhe shpresojnë t’i shohin këto objekte”, thotë Theophilus Umogbai, drejtor dhe kurator i Muzeut Kombëtar të Qytetit të Beninit, i cili mori dy prej artefakteve nga Mbretëria e Bashkuar vitin e kaluar.

Artefaktet janë më shumë sesa thjesht objekte dekorative, sipas Umogbai.

“Secili nga objektet e marra përfaqësonte një paraardhës në robëri, jo vetëm një vepër arti, por një paraardhës në robëri. Kjo do t’ju tregojë se sa të rëndësishme janë objektet. Pra, ato janë pjesë e historisë sonë dhe kur u morën ishin tonat. Biblioteka civile u bastis dhe u vandalizua, kthimi i tyre tani do të ndihmojë për të plotësuar ato boshllëqe”, thotë ai.

Qyteti i Beninit ishte kryeqyteti i Mbretërisë së Beninit, tani pjesë e Nigerisë.

Koleksioni i Hornimanit është një pjesë e vogël e 3.000 deri në 5.000 artefakteve të marra nga Mbretëria e Beninit në vitin 1897, kur ushtarët britanikë sulmuan dhe pushtuan qytetin e Beninit, ndërsa Britania zgjeronte ndikimin e saj politik dhe tregtar në Afrikën Perëndimore. Vetëm Muzeu Britanik mban më shumë se 900 objekte nga Benini dhe Muzeu Kombëtar i Skocisë ka 74 të tjera.

Të tjerat u shpërndanë në muzetë në mbarë botën.

Artefaktet përfshijnë pllaka, figura kafshësh dhe njerëzish, si dhe sende të shenjave mbretërore të bëra prej bronzi nga artistë që punonin për oborrin mbretëror të Beninit.

Vendet, duke përfshirë Nigerinë, Egjiptin dhe Greqinë, si dhe popujt indigjenë nga Amerika e Veriut në Australi, po kërkojnë gjithnjë e më shumë kthimin e objekteve dhe mbetjeve njerëzore në mes të një rivlerësimi global të kolonializmit dhe shfrytëzimit të popullatave lokale. /koha