Dyndja izraelite drejt Greqisë

Një shkrim në Protothema ysht ardhjen e izraelitëve në Greqi, përkundër reagimeve refuzuese të popullatave vendasë në disa destinacione, të cilat bllokuan turma turistike hebreje që të zbarkonin, duke i kthyer mbrapsht. Kjo, në emër të Gazës si dhe të frike për të nesërmen e një pushtimi hebre të jetëve të tyre.

Ja ç’shkruan Protothema:

“Zbarkimi i izraelitëve në Greqi? Një fenomen shumëdimensional i kohës sonë. Jo vetëm duke parë rritjen e tërbuar të turistëve nga Izraeli që vizitojnë vendin tonë, i cili ka thyer një rekord pas tjetrit për pesë vitet e fundit. Më shumë se 1/10 e 10 milionë izraelitëve – dhe madje edhe në kushte krize lufte – pritet të vizitojnë Greqinë këtë vit.

Pa llogaritur reagimet individuale me aktivizëm, si ato në portin e Sirosit, portin e Rodosit apo Agios Nikolaos në Kretë, të cilat, përveç fajësimit të qytetarëve të zakonshëm për përgjegjësitë e të tjerëve për ngjarjet e trishtueshme në Gaza, nuk kanë të bëjnë fare me frymën e përjetshme të mikpritjes së grekëve ndaj të gjithë vizitorëve në vend. Dhe për këtë arsye, ato nuk ndikojnë aspak në marrëdhëniet e shkëlqyera dypalëshe midis Greqisë dhe Izraelit.

Por ka diçka edhe më të thellë. Dhe ka të bëjë me imazhet e izraelitëve të vërejtura në firma të ndryshme të mëdha të pasurive të patundshme dhe avokatëve në Tel Aviv dhe Jerusalem. Dhe kjo sepse këta izraelitë duan të fitojnë një vendbanim në Greqi, qoftë për ta shfrytëzuar atë komercialisht, apo edhe për t’u zhvendosur në vendin tonë. Reklamat dhe njoftimet përkatëse në internet dhe në gazetat kryesore izraelite janë të përditshme. Dhe nuk është diçka e përkohshme. Ky trend i veçantë ishte i dukshëm, ekzistonte para 7 tetorit 2023, gjë që sigurisht përbënte një moment historik për ndryshimin e shpejtë të të dhënave gjeopolitike.

Është fakt se gjatë tetë viteve të fundit, gjithnjë e më shumë izraelitë e kanë parë Greqinë si një ‘shtëpi të parë’ ideale në të ardhmen, sigurisht si një strehë të sigurt për një shtëpi të dytë në raste emergjence. Sepse klima e pasigurisë në jetën e përditshme të qytetarëve të zakonshëm në Izrael është e natyrshme që nga krijimi i shtetit të tyre në vitin 1948. Periudhat e paqes kanë qenë të pakta dhe jetëshkurtra që atëherë.

Megjithatë, pas sulmit të Hamasit të 7 tetorit 2023, kushtet e sigurisë së brendshme u përkeqësuan ndjeshëm. Dhe kjo luan rolin e saj për shumë izraelitë, të cilët që atëherë kanë kërkuar diku tjetër shpresën e një jete të lirë nga pasiguria në rritje. Dhe Greqia ofron veten për shumë arsye.

Ky fenomen i izraelitëve që kërkojnë strehim, madje edhe të përhershëm, në Greqi është i njohur mirë për ata që janë të përfshirë në këtë zonë specifike të tregut, si dhe për ata që janë më të njohur me zhvillimin e marrëdhënieve dypalëshe. Një artikull i kohëve të fundit në gazetën prestigjioze franceze La Croix e nxori këtë në pah në një mënyrë të habitshme: ‘Numri i izraelitëve që janë vendosur në Greqi është rritur ndjeshëm që nga 7 tetori 2023. Përafërsisht 10,000 nga 80,000 që ikën nga Izraeli kanë zgjedhur Greqinë si destinacionin e tyre të ri’, shkroi ajo, duke cituar burime izraelite.

Siç raportohet, shumë po lëvizin për arsye profesionale, ndërsa të tjerë po përpiqen të shpëtojnë nga një shoqëri që ka përjetuar vazhdimisht pasigurinë e luftës ose kërcënimin e saj për dekada të tëra. Kujtimi i 7 tetorit është i freskët dhe funksionon si një makth. Diku, disa po tejkalojnë kufijtë e qëndrueshmërisë së tyre dhe po kërkojnë rrugë alternative. La Croix shtoi se Greqia është destinacioni kryesor për izraelitët në Evropë, pasi ata deklarojnë se ‘ndihen si në shtëpi;. Klima e këndshme, ushqimi, kostoja e jetesës dhe qëndrimi pozitiv i autoriteteve greke, të cilat lehtësojnë procedurat e vizave, janë disa nga arsyet që tërheqin izraelitët në vendin tonë.

Kjo është gjëja më e rëndësishme. Sepse pikërisht kjo ndjenjë, se ata ‘ndihen si në shtëpi’, mbi të cilën bazohet tendenca e izraelitëve për t’u zhvendosur në Greqi, është dëshmia e tyre dhe jo një përfundim arbitrar i disa analistëve.

Grekët nuk i trajtojnë blerësit izraelitë të pronave me armiqësi, përkundrazi, as nuk ua bëjnë të vështirë jetën e përditshme fqinjëve të tyre të rinj. Koncepti i mikpritjes në Greqi mbetet i shenjtë dhe kjo e bën gjithmonë të dallohet nga vendet ku fenomenet e antisemitizmit ndonjëherë lulëzojnë.

Ky është, sigurisht, një zhvillim natyror-logjik. Ai përcaktohet kryesisht nga vetë dy popujt. Midis tyre ka lidhje stërgjyshore: historike, fetare, kulturore. Komunitetet hebraike dikur lulëzuan në Greqi – veçanërisht në Selanik – duke përbërë shumicën e banorëve në disa qytete deri në fillim të shekullit të kaluar, dhe ishin gjithsesi një pjesë dinamike e shoqërisë greke. Solidariteti i pjesës tjetër të grekëve në dramën e Holokaustit, e cila filloi me hebrenjtë e Selanikut, ishte i sinqertë dhe prekës, ndërsa përjashtimet ishin të pakta. Sot, sipas llogaritjeve, kanë mbetur rreth 6,000-7,000 hebrenj.

Sigurisht, marrëdhënia midis Greqisë dhe Izraelit është testuar në të kaluarën. Greqia ishte vendi i fundit evropian që njohu shtetin e Izraelit, duke pasur marrëdhënie të privilegjuara me arabët. Megjithatë, peizazhi gjeopolitik ka ndryshuar ndjeshëm në tre dekadat e fundit. Interesat e vërteta të përbashkëta strategjike për aleancat në rajon kanë dalë në pah, të cilat janë riformësuar rrënjësisht. Greqia ka ndryshuar zgjedhjet e njëanshme të së kaluarës. Pa prishur marrëdhëniet e saj me shumicën e kombeve arabe paqësore, ajo ka zgjedhur një aleancë me Izraelin si një përparësi strategjike.

Dy vende në rajonin më të trazuar gjeopolitik të botës, me karakteristika të përbashkëta historike dhe mbrojtës të vlerave të qytetërimit perëndimor, të dyja po përjetojnë një kërcënim ekzistencial. Kjo e fundit është me rëndësi thelbësore. Nuk është rastësi që izraelitët mendojnë se Greqia dhe Qiproja janë më të afërtat me ta – për sa i përket vlerave, kulturës dhe zakoneve të tyre. Por në Greqi ata ndihen edhe më të sigurt.

Sikur, nëse jetojnë në një ‘avantazh’ të qytetërimit perëndimor në rajonin më të gjerë, fjalë për fjalë të rrethuar nga armiq dhe rivalë, Greqia është – së bashku me Qipron – i pari dhe më i afërti – dy orë me aeroplan – me ta, ishulli perëndimor i paqes, sigurisë, stabilitetit dhe bashkëpunimit. Gjë që konfirmohet në mënyrë bilaterale nga marrëdhënia e bashkëpunimit strategjik midis dy vendeve që u zhvillua dhe është thelluar vazhdimisht vitet e fundit nga qeveritë Mitsotakis dhe Netanyahu në mbrojtje dhe energji, ku ekzistojnë edhe skemat shumëpalëshe të bashkëpunimit rajonal të Greqisë, Izraelit, Qipros, Egjiptit dhe me një vulë amerikane. Për më tepër, ata bashkëpunojnë në teknologji të lartë, tregti, turizëm, por tani edhe në pasuri të paluajtshme”. /tesheshi