Një fakt thelbësor, i cili s’mund të ripërsëritet mjaftueshëm, duke u shqetësuar për vërtetësinë e Kuranit është se paaftësia e dikujt për të shpjeguar një fenomen vetë, nuk e bën të domosdoshme pranimin e tij për ekzistencën e fenomenit, ose shpjegimin e dikujt tjetër mbi të.
Unë kam pa intervistoja dr. Kith Mur për një prezantim televiziv dhe sur kënaqësinë të folëm gjerësisht rreth kësaj teme, e cila ishte e ilustruar me foto e kështu me radhë. Ai përmendi se disa nga gjërat që Kurani i përmend rreth zhvillimit të qenies njerëzore ishin të panjohura deri para 30 vjetësh.
Në fakt, ai tha se njëra nga gjërat në veçanti, përshkrimi i njeriut në Kuran, si një ushunjëz (copë mishi) (alakah) në njërën fazë ishte diçka e re për të; por kur ai kontrolloi për të, gjeti se ajo ishte e vërtetë dhe kështu e shtoi atë në librin e tij. Ai tha: “Unë kurrë nuk e kisha menduar këtë me parë.” Dhe kështu shkoi në departamentin zoologjik dhe kërkoi një foto të një ushunjëze. Kur mësoi se ajo i ngjante embrionit njerëzor, ai vendosi t’i përfshinte të dyja figurat në një nga librat e tij.
Dr. Mur gjithashtu shkroi një libër mbi embriologjinë klinike dhe kur e paraqiti këtë informacion në Toronto shkaktoi mjaft trazim në të gjithë Kanadanë dhe disa nga titujt kryesorë ishin me të vërtetë të lezetshëm. Për shembull, njëri nga titujt thoshte: “Diçka befasuese e gjetur në një libër antik!” Është e qartë nga ky shembull, se njerëzit nuk e kuptojnë mirë se për çfarë bëhet fjalë. Faktikisht një gazetar e pyeti dr. Mur: “A nuk mendoni, se ndoshta arabët mund të kenë pasur dijeni rreth këtyre gjërave – përshkrimin e embrionit, pamjen, dhe se si ndryshon ai gjatë rritjes? Ndoshta ata s’kanë pasur shkencëtarë, por ndoshta ata bënë diçka si analizë anatomike e ruajtur nga njerëzit dhe i shqyrtuan këto gjëra.”
Profesori menjëherë i tregoi atij (gazetarit), se ka humbur një pikë shumë të rëndësishme, të gjitha fotot e embrionit që u shfaqën dhe u projektuan në film burojnë nga fotot e marra nëpërmjet një mikroskopi. Ai tha: “Nuk ka rëndësi nëse dikush është munduar të zbulojë embriologjinë 14 shekuj më parë, sepse ata nuk mund ta shikonin atë.” Të gjitha përshkrimet në Kuran mbi pamjen e embrionit janë kur ai është akoma shumë i vogël për t’u parë me sy, kështu që kujtdo i duhet mikroskop për ta parë atë. Përderisa një pajisje e tillë është gjendur vetëm para 200 vjetësh, dr. Mur e ironizoi: “Ndoshta 14 shekuj më parë dikush fshehurazi ka pasur mikroskop dhe e bëri këtë kërkim, pa bërë asnjë gabim gjëkundi. Më pas kush e di se si e mësoi Muhamedin dhe e bindi atë ta vendoste këtë informacion në librin e tij. Më pas ai i prishi pajisjet dhe për ta ruajtur sekretin përgjithmonë. A mund ta besoni këtë? Me të vërtetë nuk duhet, vetëm në qoftë se sillni prova, pasi kjo është një teori kaq qesharake.” Kur u pyet se: “Si e shpjegoni këtë informacion në Kuran?” Përgjigja e dr. Mur ishte: “Nuk ka mundësi tjetër vetëm se të jetë Shpallje Hyjnore.”
Ndonëse shembulli i sipërpërmendur për njeriun që kërkon informacion që gjendet në Kuran ka të bëjë me një jomysliman, ai gjithsesi është i vlefshëm, sepse ai është një nga ata njerëz që është i ditur në lëndën e kërkuar. Ka disa njerëz laikë që thonë se çfarë thotë Kurani rreth embriologjisë mund të jetë e vërtetë, por kjo s’do të thotë se dikush duhet të pranojë patjetër fjalën e tij. Sidoqoftë, për shkak të pozitës së lartë, respektit dhe vlerës që njeriu i jep studiuesve (dijetarëve), natyrisht ndokush pranon që nëse ata kërkojnë rreth një teme të caktuar dhe arrijnë në një përfundim duke u bazuar në atë kërkim, atëherë përfundimi është i vlefshëm. Një nga kolegët e profesor Murit, Marshall Xhonson merret gjerësisht me fushën e gjeologjisë në Universitetin e Torontos
Ai u tregua shumë i interesuar mbi faktin se thëniet e Kuranit rreth embriologjisë ishin të sakta dhe kështu ai kërkoi nga myslimanët që t’i mblidhnin çdo gjë që në Kuran ka lidhje me specialitetin e tij. Sërish njerëzit mbetën shumë të befasuar nga zbulimet. Përderisa ka një numër shumë të madh temash për të cilat flitet në Kuran, do të duhej patjetër një kohë shumë e gjatë për të shtjelluar çdo temë. Është e mjaf-tueshme për qëllimin e diskutimit tonë të thuash se, Kurani ka thënie të qarta dhe koncize rreth temave të ndryshme dhe njëkohësisht e këshi-llon lexuesin të vërtetojë saktësinë e këtyre thënieve nëpërmjet kërkimeve nga studiuesit për këto tema. Dhe ashtu siç na e sqaron Kurani, ashtu ka dalë shumë qartë në pah saktësia. Pa dyshim qëndrimi që gjendet në Kuran nuk gjendet asgjëkund. Është shumë interesante sesi kur Kurani ofron informacion, ai shpesh i thotë lexuesit: “Ju nuk e keni ditur këtë gjë më parë”. Realisht nuk ekzistojnë shkrime të vjetra që e pretendojnë një gjë të tillë. Të gjitha shkrimet dhe tekstet antike që njerëzit kanë në dispozicion ofrojnë shumë informacione, por gjithmonë tregojnë se nga vjen ky informacion.
Për shembull, kur Bibla rrëfen për historinë antike, shprehet se ky mbret jetoi këtu, ky luftoi në atë betejë, një tjetër ka pasur shumë djem etj. Ajo gjithnjë e kushtëzon se nëse ti dëshiron më shumë informacion, ti duhet të lexosh librin e këtij apo atij, sepse nga atje është marrë informacioni. Në kontrast me këtë koncept, Kurani u jep lexuesve informacion dhe thotë që ky informacion është diçka e re. Natyrisht është e vazhdueshme këshilla për të hulumtuar për informacionin që kemi dhe të kontrollojmë vërtetësinë e tij. Është interesante që një koncept i tillë nuk është sfiduar nga jomyslimanët 14 shekuj më parë. Në të vërtetë, mekasit që i urrenin myslimanët dhe që vazhdimisht dëgjonin këso shpalljesh që pretendonin të sillnin informacione të reja, për më tepër ata asnjëherë nuk e ngritën zërin dhe të thoshin: “Ky nuk është lajm i ri. Ne e dimë ku e ka marrë Muhamedi këtë informacion. Ne e kemi mësuar këtë në shkollë.” Ato nuk mundën të sfidonin vërtetësinë e tij, sepse ai me të vërtetë ishte i ri. Në përputhje me këshillat e dhëna në Kuran për të hulumtuar informacionin (edhe nëse është i ri), kur Omeri u bë kalif, ai zgjodhi një grup burrash dhe i dërgoi ata të gjejnë murin e Dhulkarnejnit. Përpara shpalljes së Kuranit, arabët nuk kishin dëgjuar kurrë për këtë mur, por për shkak se Kurani e përshkroi atë, ata qenë në gjendje ta zbulonin atë. Në fakt ai tani gjendet në Durbend, në ish-republikat e Bashkimit Sovjetik.
Për shembull, libri telefonik është i saktë, por kjo s’do të thotë që është shpallje hyjnore. Problemi real shtrihet në faktin se dikush duhet të gjejë disa prova mbi burimet e informacionit në Kuran. Theksimi bie mbi lexuesin. Askush nuk mund të mohojë vërtetësinë e Kuranit pa prova të mjaftueshme. Në qoftë se me të vërtetë dikush gjen një gabim, atëherë ai ka të drejtë mos ta pranojë atë si të vërtetë. Kjo është pikërisht ajo çfarë na nxit Kurani. Një herë një burrë erdhi tek unë mbas një ligjërate që unë dhashë në Afrikën e Jugut. Ai ishte shumë i mërzitur rreth asaj që kisha thënë dhe më tha: “Unë do të shkoj sonte në shtëpi dhe do të gjej një gabim në Kuran.” Natyrisht unë i thashë: “Urime. Kjo është gjëja më e zgjuar që ke thënë.” Patjetër që kjo është përqasja, që myslimanët duhet të kenë me ata që kanë dyshime mbi vërtetësinë e Kuranit, sepse Kurani vetë e ofron të njëjtën sfidë. E pashmangshme pas pranimit të sfidës së tij dhe zbulimit se ai është i vërtetë, është se këta njerëz do të besojnë atë, sepse ata s’mundën ta hidhnin poshtë atë. Në thelb Kurani e fiton këtë respekt, sepse atyre vetë iu desh të saktësonin vërtetësinë e tij. Një fakt thelbësor, i cili s’mund të ripërsëritet mjaftueshëm, duke u shqetësuar për vërtetësinë e Kuranit është se paaftësia e dikujt për të shpjeguar një fenomen vetë, nuk e bën të domosdoshme pranimin e tij për ekzistencën e fenomenit, ose shpjegimin e dikujt tjetër mbi të.
Sa për saktësim, vetëm sepse dikush s’mund të shpjegojë diçka, kjo s’do të thotë se dikush duhet të pranojë patjetër shpjegimin e dikujt tjetër. Gjithsesi refuzimi i personit mbi shpjegimet e të tjerëve e kthen barrën e provave mbrapsht mbi veten e tij për të gjetur një përgjigje të mundshme. Kjo teori përgjithësuese zbatohet për shumë koncepte në jetë, por i përshtatet shumë mrekullisht sfidës së Kuranit dhe për këtë arsye krijon një vështirësi për atë që thotë: “Unë nuk e besoj atë.” Pas presionit të kundërshtimit, çdokush e ka menjëherë obligim të gjejë një shpjegim nga vetja e tij nëse ai e ndjen që përgjigjet e të tjerëve janë të papërshtatshme. Faktikisht në një ajet kuranor në veçanti, të cilin unë gjithmonë e kam parë të përkthyer keq në anglisht, Allahu përmend një njeri, i cili e dëgjon të vërtetën t’i shpjegohet atij. Aty thuhet se ai është i mjerë, sepse pasi e dëgjoi lajmin, ai u tërhoq pa e kontrolluar vërtetësinë e asaj që dëgjoi. Me fjalë të tjera, dikush është fajtor në qoftë se dëgjon diçka, nuk kërkon rreth saj dhe kontrollon për të parë nëse është e vërtetë apo jo. Supozohet se dikush duhet të përpunojë të gjithë informacionin që merr dhe duhet të vendosë çfarë është e pavlerë për t’u hedhur, dhe çfarë vlen, në mënyrë që informacioni të ruhet dhe të përfitohet prej tij më vonë. Askush s’mund ta lë atë thjesht, që të rrotullohet kot në kokën e vet. Ai duhet të vendoset në kategorinë e duhur dhe duhet t’i qasemi nga ajo pikë shikimi. Për shembull, në qoftë se informacioni është akoma hipotezë, atëherë dikush duhet të dallojë në qoftë se është më afër të vërtetës apo të pavërtetës. Por në qoftë se të gjitha faktet janë paraqitur, atëherë dikush duhet të vendosë mes këtyre dy zgjedhjeve. Edhe nëse ndonjëra s’del pozitiv rreth vërtetësisë së këtij informacioni, njeriut pra-pëseprapë i kërkohet të kontrollojë të gjithë informacionin dhe të pranojë pastaj, se ai nuk e di me siguri. Edhe pse kjo e fundit mund të duket të jetë e kotë, në aktualitet është e dobishme në arritjen e një përfundimi pozitiv në një kohë të mëvonshme, që mund ta shtyjë personin të paktën ta njohë, ta kërkojë edhe ta rishikojë atë fakt. Kjo njohje me informacionin i jep personit një anë, kur zbulimet e ardhshme janë bërë dhe informacioni shtesë është prezantuar. E rëndë- sishme është se dikush ka të bëjë me faktet dhe nuk i hedh poshtë nga mirëkuptimi dhe mosinteresimi.
E vërteta mbi vërtetësinë e Kuranit është e qartë në sigurinë e brendshme, e cila mbizotëron kudo tek ai; dhe kjo siguri vjen nga një qasje e ndryshme – “Shteroji alternativat” . Në thelb Kurani thotë: “Ky libër është një shpallje hyjnore, në qoftë se ju nuk e besoni, atëherë çfarë është ai?” Me fjalë të tjera lexuesi sfidohet që të sjellë shpjegime të tjera.
Ja ku e keni këtë libër të bërë nga letra dhe boja. Nga erdhi? Ai thotë se është shpallje hyjnore; në qoftë se nuk është atëherë nga e ka burimin? Është i rëndësishëm fakti se askush nuk ka asnjë shpjegim të vlefshëm për këtë gjë. Në fakt të gjitha alternativat e mundshme janë shteruar. Ashtu sikurse kanë vërejtur vetë jomyslimanët këto alternativa janë reduktuar në dy shkolla ekskluzive mendimi, që këmbëngulin në njërën ose në tjetrën. Në njërën anë, ekziston një grup i madh njerëzish, të cilët kanë bërë kërkime mbi Kuranin mbi 100 vjet dhe thonë: “Një gjë e dimë me siguri – Muhamedi mendonte se ishte profet, ai ishte i çmendur.” Janë të bindur se Muhamedi a.s. ishte budalla në njëfarë mënyre. Pastaj nga ana tjetër, qëndron një grup tjetër që pohon: “Për shkak të këtij fakti, një gjë që e dimë me siguri është, se ai burrë, Muhamedi ishte gënjeshtar!” Ironike se si këto dy grupe s’mund të bëhen të dyja bashkë pa u kundërshtuar mes tyre. Në fakt shumë veta mbi Islamin zakonisht pretendojnë për të dyja teoritë. Ata e fillojnë duke thënë se Muhamedi ishte i çmendur dhe përfundojnë duke thënë se ishte gënjeshtar. Duket që ata kurrë s’kanë për të kuptuar, se ai s’mund të ketë qenë, edhe i çmendur, edhe gënjeshtar.
Për shembull, në qoftë se dikush është zhgënjyer dhe me të vërtetë mendon se ai është profet, atëherë ai nuk ulet vonë në darkë të planifikojë: “Si duhet t’i marros njerëzit nesër, që ata të mendojnë se unë jam profet?” Ai me të vërtetë besonte se ai është profet dhe ai besonte se përgjigja do t’i jepej nga shpallja. Faktikisht një pjesë e madhe e Kuranit erdhi si përgjigje për këtë pyetje. Dikush do ta pyeste Muhamedin dhe shpallja do t’i vinte si përgjigje ndaj saj. Sigurisht, në qoftë se ndonjëri është i krisur dhe beson se engjëlli do të pëshpëriste fjalët në veshët e tij, atëherë kur dikush i bën atij një pyetje, ai do të mendonte se engjëlli do t’i jepte atij përgjigjen, sepse ai
është i çmendur, kështu që me të vërtetë e mendon këtë. Ai s’i thotë kujt të presë pak dhe të vrapojë më pas te shokët për t’i pyetur: a e di ndokush këtë përgjigje? Kjo lloj sjelljeje është karakteristike e dikujt që s’beson se ai është profet. Ose je i gënjyeri, ose mund të jesh gënjeshtari. Ai mund të jetë një nga këto të dyja, por jo të dyja.
Skenari i mëposhtëm është një shembull i mirë i rrethit vicioz, që jomyslimanët i shkojnë pas. Nëse pyesni ndonjërin nga ata: “Cila është origjina e Kuranit?” Ai do të përgjigjet se buron nga mendja e një të çmenduri. Pastaj ju e pyesni atë: “Nëse vjen nga mendja e tij, nga e mori ai atë informacion që përmbahet në të? Natyrisht Kurani përmend shumë gjëra me të cilat arabët s’ishin të njohur.” Kështu, me qëllim që t’ju shpjegojë
faktin që ju po i jepni, ai e ndryshon pozicionin e vet dhe thotë: “Ndoshta
ai nuk ishte i çmendur. Ndoshta disa të huaj ia sollën atij ato informacione. Kështu ai i gënjeu dhe u tha njerëzve, se ai ishte profet.” Në këtë pikë ju
duhet ta pyesni atë: “Nëse Muhamedi ishte një gënjeshtar, ku e gjeti besimin e tij? Përse ai sillej sikur me të vërtetë e mendonte që ishte profet?” Më në fund e keni futur në një qoshe dhe ai do të përgjigjet me fjalët e para që do t’i vijnë ndërmend. Duke harruar që e ka djegur atë mundësi tashmë ai pretendon: “Epo, ndoshta nuk ishte gënjeshtar. Ai ndoshta ka qenë i marrë dhe mendonte me të vërtetë që ka qenë profet.” Dhe kështu nis edhe një herë nga fillimi në një rreth vicioz të kotë.
Nga: Gary Miller
Përkthyen: Eni Tahiri dhe Roald A. Hysa.
