Përpara zgjedhjeve kryesore parlamentare dhe presidenciale të Turqisë, vota e kurdëve është parë si një nga faktor i rëndësishëm për të përcaktuar rezultatin.
Për herë të parë, votuesit në Turqi do të hedhin votat të dielën në zgjedhjet e njëpasnjëshme presidenciale dhe parlamentare. Procesi është në përputhje me ndryshimet kushtetuese të vitit të kaluar, që do ta transformojnë sistemin parlamentar të vendit në një sistem presidencial ekzekutiv.
Në zgjedhjet e mëparshme, votat kurde janë shpërndarë midis Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (AK Parti) dhe Partisë Demokratike Popullore (HDP), e cila me gjasë përfaqësonte kurdët si pari.
Kandidati presidencial i HDP-së është ish-udhëheqësi i saj i burgosur Selahattin Demirtas, i cili me sukses solli partinë e tij në politikën e zakonshme në mes të 2010-ës duke tërhequr votuesit liberalë dhe të rinj.
Demirtas, së bashku me disa anëtarë të tjerë të parlamentit të HDP, kanë qenë në burg që nga nëntori 2016, të akuzuar për lidhje me Partinë e Punëtorëve të Kurdistanit (PKK), e cila konsiderohet si pari me aktivitet të jashtëligjshëm. Gjykimi i tij filloi në dhjetor të vitit të kaluar dhe nëse dënohet, ai përballet me 142 vjet burg. Demirtas mohon akuzat.
Demirtas mungon në mbulimin e zgjedhjeve të mediave kryesore, por avokatët rregullisht e vizitojnë në burg në provincën veriperëndimore të Edirne, për të marrë mesazhin e tij.
Më 17 qershor, ai u shfaq në televizion herën e parë që nga arrestimi i tij.
“E vetmja arsye pse unë jam këtu është sepse Partia AK është e frikësuar prej meje,” tha Demirtas në një fjalim të paravendosur të transmetuar nga televizioni shtetëror nga qelia e tij e burgut, hapësirë e cila ligjërisht u është dhënë të gjithë kandidatëve presidencialë.
Megjithatë, AK-ja gjatë viteve ka gëzuar sukses të madh kundër partive tradicionalisht pro-kurde në juglindjen mbizotëruese kurde të Turqisë. Deri në sondazhin e HDP-së në vitin 2015, ajo u rrit edhe nga fakti se partitë e mëparshme pro-kurde hynë në zgjedhje me kandidatë të pavarur, gjë që uli ndjeshëm potencialin e tyre.
Gjatë sundimit të saj, partia e udhëhequr nga Erdogan u shpërblye edhe në kutinë e votimit pas futjes së reformave që ndërruan, ndër të tjera, pengesa në mësimin dhe transmetimin e gjuhës kurde.
Në vitin 2013, Partia AK lansoi haptazi një proces paqeje me PKK-në, pavarësisht nga rreziku i tronditjes së bazës së saj konservatore thelbësore të votuesve. Qëllimi ishte çarmatosja e PKK dhe integrimi i anëtarëve të saj në shoqëri.
Procesi dështoi në vitin 2015, menjëherë pas sondazheve të qershorit të atij viti dhe u pasua nga përplasje të dhunshme në zonat rurale dhe qytete në Turqinë juglindore.
Të dy palët fajësuan njëri-tjetrin për viktimat. Që atëherë, përplasjet kanë shpërthyer në rajon, megjithëse situata ka qenë më e qetë në vitin e kaluar.
Ndikimi i kësaj dhune ndaj elektoratit kurd është ende për t’u parë, por Gulum, kandidati i HDP, ka pohuar se Partia AK do të humbasë një numër të madh votash kurde, “sepse ajo u zhvendos nga procesi i paqes”. /MESAZHI/
