Vaji i ricinit merr shumë vëmendje në rrjetet sociale. Shumë video pretendojnë se ai lehtëson kapsllëkun, nxit rritjen e flokëve ose djeg yndyrën e barkut. Por cilat pretendime janë në të vërtetë të vërteta?
Vaji i ricinit është “një nga barnat më të vjetra,” thotë Stefan Offermanns, profesor i farmakologjisë në Universitetin Gëte. Ai është gjetur në varre egjiptiane që datojnë rreth vitit 4000 dhe është përdorur në Egjiptin e lashtë për kapsllëk, probleme me sytë e lëkurën, si dhe për të nxitur dhimbjet e lindjes.
Shkencëtarët sot dinë më shumë për mënyrën si funksionon vaji dhe cilat përdorime janë të sigurta.
Për çfarë përdoret vaji i ricinit?
Vaji i ricinit nxirret nga farat e bimës së ricinit, që është me origjinë nga Mesdheu, Afrika e Veriut dhe India. Historikisht, është përdorur si laksativ dhe për të stimuluar lindjen. Korrat vetë janë helmuese nëse konsumohen të papërpunuara.
Offermanns studioi acidin ricinoleik, përbërësin aktiv të vajit të ricinit, dhe zbuloi se ai stimulon receptorin EP3 në zorrë dhe në qafën e mitrës, duke shkaktuar tkurrje muskulare. Kjo shpjegon si efektin laksativ, ashtu edhe aftësinë e tij për të nxitur lindjen.
FDA-ja amerikane e ka miratuar vajin e ricinit si laksativ, por jo si një mënyrë për të nxitur dhimbjet e lindjes. Megjithëse efektiv, ai shpesh shkakton të përziera dhe të vjella. Përdorimi afatgjatë mund të dëmtojë shtresën e zorrëve, ndaj mjekët zakonisht rekomandojnë alternativa më të sigurta.
Vaji i ricinit për të ulur yndyrën e barkut
Në internet, shumë pretendojnë se fërkimi i barkut me vaj ricini mund të ulë yndyrën e barkut, të përmirësojë tretjen ose të “detoksifikojë” trupin. Por Lindsey Wohlford-in, dietologe e mirëqenies në Qendrën e Kancerit MD Anderson, thotë se nuk ka bazë shkencore për këtë. Vaji i ricinit nuk përthithet nga lëkura, ndaj aplikimi i tij nuk ndikon tek organet e brendshme ose te dhjami.
Gjithashtu nuk mund të trajtojë tumoret, pavarësisht pretendimeve online. Pirja e vajit të ricinit për humbje peshe është e rrezikshme dhe e pabazuar. Wohlford rekomandon ndryshime të qëndrueshme në dietë dhe stil jetese.
Vaji i ricinit për përmirësimin e lëkurës
Vaji i ricinit mund të hidratojë lëkurën dhe ka veti antimikrobiale. Dermatologia Nina Botto thekson se është më i butë se disa vajra, por nuk është zgjedhja e saj e parë për pacientët. Për lëkurën e prirur ndaj akneve, mund të bllokojë poret dhe të përkeqësojë shpërthimet.
Pretendimet se vaji i ricinit ul rrudhat ose ka efekte kundër plakjes mbeten të pambështetura në prova.
Vaji i ricinit për trajtimin e problemeve të syve
Disa thonë se vaji i ricinit shëron shikimin e turbullt, glaukomën ose ndihmon qerpikët të rriten. Oftalmologia Saba Al-Hashimi paralajmëron se nuk ka prova të forta për këto pretendime. Meqë vaji nuk mund të depërtojë në sy, ai nuk mund të trajtojë gjendje të brendshme të tij.
Vaji i ricinit i pastër dhe i pasterilizuar madje mund të shkaktojë infeksione ose humbje shikimi. Edhe pse disa studime sugjerojnë se mund të ndihmojë në tharjen e syve, vetëm produktet e rregulluara, të klasit mjekësor, konsiderohen të sigurta.
Flisni me mjekun tuaj
Edhe pse vaji i ricinit vazhdon të promovohet si ilaç për gjithçka, ekspertët paralajmërojnë kundër përdorimit të gabuar. Edhe si laksativ, ai mbart efekte anësore dhe rreziqe. Meqenëse ka alternativa më të sigurta, mjekët rrallë e rekomandojnë sot.
Kërkimet vazhdojnë, por për momentin, përfitimet e provuara të vajit të ricinit kufizohen kryesisht tek lehtësimi afatshkurtër i kapsllëkut dhe asgjë më shumë.
