Enesi (r.a) transmeton se Profeti (a.s) ka thënë:
“Në Ditën e Kiametit, do të sillet jobesimtari dhe do t’i thuhet[1]: “Ç’mendon nëse do të posedoje aq flori sa e gjithë Toka, a do ta jepje si kompesim për të shpëtuar (nga Zjarri)? Ai do të thotë: Po o Zot. Ai tha: Atij do t’i thuhet: Prej teje është kërkuar që të bëje një gjë më të lehtë se kjo (por nuk e bëre). Ky është kuptimi i fjalës së Allahut të Lartmadhëruar: “Vërtet atyre që janë jobesimtarë dhe vdesin si të tillë, prej asnjërit prej tyre nuk do t’i pranohet floriri i të gjithë Tokës si kompesim (për të shpëtuar)[2]”[3]
Shpjegimi i hadithit:
Ky hadith na sjell ndërmend një mësim të thellë mbi natyrën e shpëtimit dhe rëndësinë e devotshmërisë dhe bindjes ndaj Zotit në jetën tonë. Ai tregon se në Ditën e Kiametit, do të sillet para Allahut një jobesimtar dhe do t’i bëhet një pyetje ilustrative: “Ç’mendon nëse do të kishe gjithë floririn e Tokës, a do ta jepje si kompesim për të shpëtuar nga Zjarri?” Ai do të përgjigjet me dëshirë: “Po, o Zot.” Por pastaj do t’i thuhet diçka e rëndësishme: “Të ishte kërkuar prej teje një gjë më e lehtë se kaq, por nuk e bëre.” Dhe në një transmetimi tjetër thuhet se ajo që është kërkuar prej tij ka qenë që ai të adhuronte Allahun duke mos i shoqëruar askënd, mirëpo ai nuk e bëri një gjë të tillë. Kjo është qartësisht një paralajmërim i fuqishëm se treguesit e shpëtimit nuk janë gjithmonë gjërat e mëdha materiale, por detyrimet e thjeshta dhe të vazhdueshme që ne shpesh injorojmë.
Ky hadith tregon se shpëtimi nga Zjarri nuk varet nga pasuria materiale. Asnjë thesar i madh, as e gjithë Toka me floririn e saj, nuk mund të shpëtojë njeriun nëse zemra dhe besimi i tij nuk janë të devotshme ndaj Allahut.
Hadithi thekson se Zoti kërkon nga njeriu gjëra të thjeshta, të arritshme, të dukshme si besimi dhe devotshmëria, por shumë njerëz i injorojnë këto dhe mendojnë se mund të blejnë shpëtimin me pasuri.
Mesazhi thelbësor i hadithit është se shpëtimi është i lidhur ngushtë me besimin praktik dhe zbatimin e detyrave të vogla me përkushtim dhe devotshmëri. Kur jobesimtari refuzon të kryejë detyra të thjeshta, ai humbet mundësinë për shpëtim, pavarësisht se sa pasuri apo fuqi materiale mund të ketë. Allahu i Lartmadhëruar e shpreh këtë qartësisht në Kuran, kur thotë se jobesimtarët nuk mund të shpëtojnë vetëm me pasuri, sepse nuk ka vlerë shpëtimi nëse zemra dhe veprimet nuk janë të përkushtuara ndaj Tij.
Ky mesazh i fuqishëm është paralajmërim për arrogancën dhe mohimin e vlerave të besimit. Jobesimtari mund të ofrojë gjithçka materialisht, por shpëtimi kërkon përkushtim moral dhe shpirtëror.
Gjithashtu, hadithi tregon se shpëtimi është gjithmonë më afër dhe më i arritshëm se sa mund të mendojmë. Ai nuk kërkon veprime të jashtëzakonshme, por zbatimin e detyrave themelore me ndërgjegje dhe përkushtim. Kjo na mëson se nuk duhet të nënvlerësojmë gjërat e vogla të devotshmërisë dhe besimit, sepse ato janë çelësi për të fituar shpëtimin. Ato janë veprime që çdo besimtar mund t’i kryejë çdo ditë, dhe që shpesh ne i harrojmë ose i anashkalojmë duke menduar se nuk janë të rëndësishme.
Në një kuptim më të gjerë, hadithi thekson prioritetin e veprave të vogla dhe të vazhdueshme mbi veprat madhështore të rastit. Ai na mëson gjithashtu se nuk ka kompensim material që mund të zëvendësojë përkushtimin e sinqertë dhe respektin ndaj Zotit. Asnjë sasi e madhe pasurie nuk mund të shpëtojë një njeri që nuk ka bërë detyrat e thjeshta të devotshmërisë. Kështu, çdo veprim i vogël i bërë me sinqeritet është i vlefshëm dhe i pranuar para Allahut, ndërsa veprimet materiale pa besim dhe devotshmëri nuk kanë asnjë vlerë shpëtimi.
Mësimet e nxjerra nga hadithi:
1 – Shpëtimi dhe falja nuk blihen me pasuri.
2 – Allahu kërkon gjëra të thjeshta dhe të arritshme: besim, devotshmëri, kryerjen e detyrave fetare.
3 – Mohimi i besimit e bën çdo pasuri të padobishme në Ditën e Kiametit.
4 – Pasuria materiale është e dobishme vetëm kur shoqërohet me besim dhe devotshmëri.
5 – Shpëtimi ka një dimension të brendshëm dhe shpirtëror, jo material.
Këshilla praktike:
1 – Mos u mbështet në pasuri për shpëtim. Përkushtohu ndaj Allahut me besim dhe veprime të mira.
2 – Kujto se gjërat më të thjeshta që Allahu kërkon janë më të vlefshme se gjithçka materiale.
3 – Bëj një vetë-reflektim: A po punoj për shpëtimin tim apo vetëm për përfitime materiale?
4 – Mos vono kryerjen e obligimeve të vogla të besimit; ato janë më të lehta se ç’mund të imagjinosh dhe shpesh vendosin diferencën mes shpëtimit dhe humbjes.
Autor: Elton Harxhi
[1] – Ai që do ta pyesë është Allahu, ashtu sikurse transmetohet në hadithet e tjera tek imam Buhariu dhe Muslimi.
[2] – Sure Ali Imran: 91.
[3] – Ahmedi (13288). Hadithi është Sahih sipas kushteve të Buhariut dhe Muslimit.
