Është një grumbull qelizash dhe proteinash në gjakun tuaj. Një mpiksje ndihmon në ngadalësimin e gjakderdhjes kur jeni të plagosur qofte edhe lehte e keni gjak derdhje.
Zakonisht kjo shperbehet ndërsa shëroheni. Por nëse nuk ndodh, ose nëse formohet kur nuk është e nevojshme, mund të bllokojë plotësisht një enë gjaku.
Çfarë problemesh mund të shkaktojë?
Një mpiksje e papritur mund të çojë në probleme serioze dhe madje edhe në vdekje. Në një arterie e bllokuar , mund t’ju shkaktojë një atak në zemër ose një goditje në tru. Nëse ndodh në venë, mund të ndjeni dhimbje dhe ënjtje. Një mpiksje thellë brenda trupit tuaj quhet trombozë e venave të thella (DVT). Një mpiksje në mushkëritë tuaja është një emboli pulmonare (PE). Të dy janë urgjenca mjekësore. Mund të shkaktoni një mpiksje gjaku nëse thyeni një kockë ose demtoni keq një muskul. Por ndonjëherë mund të mos e dini pse ndodhi ose madje as të kuptoni se keni një të tillë. Megjithatë ka disa të dhëna.
Shanset tuaja për një mpiksje janë më të larta nëse:
Jeni duke u rikuperuar nga operacioni ose ju është dashur të uleni ndenjur për shumë orë në një fluturim ose në një karrige me rrota
Jeni mbipeshë ose obez
Keni diabet ose kolesterol të lartë
Jeni mbi 60 vjec
Kur një mpiksje ngadalëson ose ndalon rrjedhën e gjakut, mund të grumbullohet në enën e gjakut dhe ta bëjë atë të fryhet. Nëse ndodh në pjesën e poshtme të këmbës ose kofshes , shpesh është një shenjë e DVT. Por ju gjithashtu mund të keni një mpiksje në krahë ose bark. Edhe pasi të largohet, një në tre persona ende kanë ënjtje dhe ndonjëherë dhimbje dhe plagë nga dëmtimi i enëve të gjakut.
Nëse një mpiksje mbyll venat në krahët ose këmbët tuaja, ato mund të duken të kaltëroshe ose të kuqërremtë. Lëkura juaj gjithashtu mund të mbetet e zbardhur nga dëmtimi i enëve të gjakut më pas. Një PE në mushkëri tuaj mund ta bëjë lëkurën tuaj të zbehtë, të kaltëroshe dhe të butë.
Dhimbje e papritur dhe e fortë në gjoks mund të nënkuptojë se mpiksja është shkëputur dhe ka shkaktuar një PE. Ose mund të jetë një shenjë se një mpiksje në arterie ju ka shkaktuar një atak në zemër. Nëse po, ju gjithashtu mund të ndjeni dhimbje në krahun tuaj, veçanërisht në të majtë.
Një mpiksje shpesh dhemb aty ku ndodhet, si në pjesën e poshtme të këmbës, stomakut ose nën fyt.
Probleme me frymemarrjen.Mund të jetë një shenjë se keni një mpiksje në mushkëri ose në zemër. Kjo është një simptomë serioze. Mund të jetë një shenjë se keni një mpiksje në mushkëri ose në zemër. Zemra juaj gjithashtu mund të rrahë shpejt , ose mund të ndiheni të djersitur ose tju bjere të fikët.
Një mpiksje e mushkërive mund t’ju japë simptoma të ndryshme në varësi të vendit ku ka ndodhur. Një PE mund t’ju japë një puls të shpejtë, dhimbje gjoksi, kollë të përgjakshme dhe gulçim. Kur ndodh ne zemer kjo mund të ndihet e ngjashme me një mpiksje në mushkëri. Por nëse është një atak në zemër, ju gjithashtu mund të ndjeni të përziera dhe marramendje së bashku me dhimbjen e gjoksit.
Mpiksje ne tru: Presioni rritet kur gjaku nuk mund të rrjedhë normalisht. Një bllokim i rëndë ndonjëherë mund të çojë në një goditje në tru. Pa oksigjen nga gjaku, qelizat e trurit tuaj fillojnë të vdesin në pak minuta. Një mpiksje në trurin tuaj mund të shkaktojë dhimbje koke, konfuzion, konvulsione, probleme të të folurit dhe dobësi, ndonjëherë vetëm në njërën anë të trupit.
Mpiksjet ne bark: Shpesh, nuk keni fare simptoma. Venat e bllokuara në stomak ose ezofag, një tub që e lidh atë me fytin tuaj, mund mund te beje të rrjedhë gjak. Kjo mund të lëndojë shumë. Ju mund të bëni jashtëqitje ose të vjella gjak, dhe jashtëqitja juaj mund të duket e zezë dhe mund të ketë një erë jashtëzakonisht të keqe.
Mpiksje ne veshka: E quajtur edhe tromboza e venave renale, këto mpiksje zakonisht rriten ngadalë dhe kryesisht tek të rriturit. Ju ndoshta nuk do të keni simptoma nëse një pjesë e mpksjes nuk shkëputet dhe vendoset në mushkëri. Rrallë, veçanërisht te fëmijët, mund të ndodhë shpejt dhe të shkaktojë nauze, ethe dhe të vjella. Ju gjithashtu mund të keni gjak në urinimin tuaj dhe te urinoni më rrallë.
Një mpiksje mund të jetë vdekjeprurëse, dhe ju nuk do ta dini me siguri se e keni atë derisa të kontrolloheni. Mjeku juaj mund t’ju japë një ilaç kundër mpiksjes ose të futë kirurgjikisht një tub të hollë në vendin e mpiksjes për ta shpërndarë atë.
Këshilla për parandalimin e mpiksjes se gjakut.
Ju mund të veproni për të ulur shanset tuaja për një mpiksje.
Së pari, mbani një peshë të shëndetshme, hani siç duhet dhe ushtrohuni.
Gjithashtu:Mos rrini ulur ose qëndroni pa lëvizur për një kohë të gjatë, veçanërisht pas një udhëtimi të gjatë ose operacionit.
Nëse jeni duke punuar gjatë ulur në karrige , ngrihuni dhe lëvizni të paktën çdo dy orë. Përkulni, këmbët dhe gishtat e këmbëve në karrigen tuaj.
Kontrolloni nëse çorapet ose veshjet e shtrënguara mund të pengojne në rrjedhjen e gjakut. Pyesni mjekun tuaj nëse mund t’ju duhet të merrni ilaçe që luftojnë mpiksjen e gjakut të quajtur antikoagulantë.
Nga Alket Koroshi, mjek nefrolog
